Ahụmahụ m na enzymes imeju dị elu, olee mgbe enzyme imeju ga-alaghachi na nkịtị?

Ahụmahụ m na enzymes imeju dị elu

• Ahụmahụ m nwere na enzymes imeju dị elu bụ njem dị ogologo ma na-akpata nchekasị, mana o nyela m ọtụtụ nkuzi na ahụmahụ m chọrọ ịkọrọ ndị ọzọ.

• Ana m achọ nchọpụta ziri ezi
  Ogologo njem m nwere enzymes imeju dị elu were oge na mbọ iji nweta nyocha ziri ezi.
  Ọ dị mkpa ịkpọtụrụ ndị dọkịta dị iche iche wee nweta ọtụtụ echiche gbasara ọnọdụ m.
  N'ikpeazụ, ọ bịara bụrụ na nchọpụta mbụ m mere adịghị mma na enwere m ọrịa biliary mbụ m.
  Ya mere, ị kwesịrị ijide n'aka mgbe niile maka nyocha ziri ezi tupu i mee ihe ọ bụla.
• Kpọtụrụ onye ọkachamara ahụike
  Ọ dị mkpa ịchọta dọkịta ọkachamara na ọrịa imeju iji nweta nlekọta ahụike kwesịrị ekwesị.
  Ọ bụ Dr. Ahmed El-Sharkawy, Consultant Hepatologist, nyere m nchoputa ziri ezi ma mepụta usoro ọgwụgwọ kwesịrị ekwesị.
  Ya mere, ị kwesịrị ị na-achọ mgbe niile ọkachamara ahụike uche mgbe ọ na-abịa na ọnọdụ ahụ ike gị.
• Bụrụ onye nkuzi ahụike
  Ahụmahụ m nwere na enzymes imeju dị elu chọrọ ka m na-amakwu ahụike.
  Amụtara m mkpa ọ dị iri nri na-edozi ahụ́ nke ọma, ịghara ịṅụ mmanya na-aba n’anya, na izere iji ọgwụ na-adịghị mkpa eme ihe.
  Ọ dịkwa mkpa ịmara na zere ihe ndị nwere ike ịkpalite enzymes imeju dị elu.
• Ndidi bu isi ihe
  Achọpụtara m na mgbake sitere na enzymes imeju dị elu anaghị eme n'otu abalị.
  Ekwesịrị m ịrapara na atụmatụ ọgwụgwọ dọkịta depụtara ma nwee ndidi site na usoro ahụ.
  Amụtara m na iji nwayọọ nwayọọ na-emeziwanye ahụ́ bụ isi ihe na-eme ka ahụ́ ruo m ala.
• Chọọ nkwado mmetụta uche
  Ọ dị m mkpa ịnweta nkwado mmetụta uche n'oge njem m nwere nnukwu enzymes imeju.
  Ọ bụ ihe enyemaka ịgwa ndị enyi na ezinụlọ gbasara ahụmahụ m ma soro ha kerịta egwu na nchegbu m.
  Ị ga-achọkwa nkwado mmetụta uche site na otu nkwado mpaghara ma ọ bụ òtù ndị metụtara ya.

Kedu mgbe enzymes imeju dị elu dị ize ndụ?

Ọtụtụ ndị mmadụ nwere ike ịmalite imeju enzymes dị elu mgbe ụfọdụ.
Ọ bụ ezie na obere elu nwere ike ọ gaghị abụ ihe ịrịba ama nke ihe ize ndụ ahụike, inwe enzymes nke na-ebuli elu ruo ogologo oge nwere ike ịbụ ihe ịrịba ama nke nnukwu nsogbu imeju.
N'isiokwu a, anyị ga-eleba anya mgbe elu imeju enzymes dị ize ndụ na ihe na-akpata ya.

 Enzymes imeju dị elu dị ize ndụ n'ọnọdụ ndị a:

• Ọkwa nkịtị nke enzymes imeju:
  Tupu anyị enwee ike ikpebi ma enzymes imeju dị elu dị ize ndụ, anyị ga-amarịrị oke maka enzymes ndị a.
  Nke a bụ ụfọdụ ọnụọgụ nkịtị anabatara maka enzymes imeju nkịtị:
  • Alanine transaminase (ALT): ihe dị ka 7-55 IU/L.
  • Ogologo albumin: ihe dịka 3.5-0.5 g/dL.
  • Gamma-glutamyl transpeptidase (GGT): ihe dịka 8-61 IU/L.
  • Aspartate aminotransferase (AST): ihe dịka 8-45 IU/L.
  • Ọ bụrụ na ọkwa enzyme imeju gị na-aga n'ihu karịa ụkpụrụ nkịtị ndị a, nke a nwere ike ọ gaghị abụ ezigbo ihe na-egosi ahụike imeju.
  
• Ihe na-akpatakarị enzymes imeju dị elu:
  Enwere ọtụtụ ihe kpatara ya nwere ike ime ka enzymes imeju dị elu, ụfọdụ n'ime ha gụnyere:
  • Ịba ọcha n'anya: Ọ na-ezo aka mbufụt nke imeju nke nje na-ebute site na nje ma ọ bụ nnọchi mgbochi.
  • Imeju abụba abụba: Ọ na-eme mgbe abụba na-agbakọta n'ime mkpụrụ ndụ imeju, nke na-emetụta ọrụ ya.
  • Ọrịa obi: Nsogbu obi nwere ike ime ka imeju ghara ịrụ ọrụ.
  • Gallstones: na-emetụta mpụta nke bile ma na-eduga na njide ya na imeju.
  • Iji ọgwụ ụfọdụ eme ihe: Ụfọdụ ọgwụ nwere ike ime mgbanwe na enzymes imeju.
  • Ndị a bụ naanị ihe atụ nke ụfọdụ n'ime ihe na-ebutekarị mmụba nke enzymes imeju.
    Ị ga-agakwuru dọkịta iji chọpụta kpọmkwem ihe kpatara mmụba imeju gị enzymes.
• Mgbaàmà jikọtara ya na enzymes imeju dị elu:
  Enwere ike ịnwe ụfọdụ ihe ịrịba ama na mgbaàmà ndị nwere ike na-atụ aro ka enzymes imeju dị elu, gụnyere:
  • Na-ata ahụhụ site na mgbu abdominal.
  • Ọdịiche dị na agba ma ọ bụ ịchacha akpụkpọ ahụ.
  • Gbanwee agba nke stool na mmamịrị.
  • Oke ike ọgwụgwụ ma ọ bụ adịghị ike n'ozuzu.
  • Ọnwụ nke agụụ ma ọ bụ mgbanwe nke agụụ.
  • Ọgbụgbọ na vomiting.
  • Ọ bụrụ na ị nwere nke ọ bụla n'ime mgbaàmà ndị a, ị ga-agarịrị dọkịta ozugbo iji mee nyocha ndị dị mkpa ma chọpụta ọnọdụ gị nke ọma.
  
• Nchọpụta na ọgwụgwọ:
  Ịchọpụta ihe kpatara enzymes imeju na-ebuli elu na-achọkarị ọrụ ọbara na nkwurịta okwu na ọkachamara ahụike.
  Dọkịta ahụ nwekwara ike ịnye nyocha ndị ọzọ dị ka nyocha CT ma ọ bụ nyocha ultrasound iji lelee ọnọdụ imeju wee chọpụta kpọmkwem ihe kpatara mmụba nke enzyme ahụ.

Mgbaàmà nke enzymes imeju dị elu

• Ịkwalite enzymes imeju bụ otu n'ime ihe dị mkpa ị kwesịrị ịṅa ntị, n'ihi na elu a bụ ihe ịrịba ama na imeju adịghị arụ ọrụ ya.

• Agba odo nke akpụkpọ na anya (jaundice)A na-ewere akara ngosi a dị ka otu n'ime ihe ngosi kachasị ama nke enzymes imeju dị elu, n'ihi na agba nke akpụkpọ ahụ na anya na-atụgharị na-acha odo odo n'ihi ọgba aghara na usoro nke ire ere na imeju.
• Mgbu ma ọ bụ ọzịza n'ime afọ n'akụkụ aka nriA na-achọpụta na enwere mgbu ma ọ bụ ọzịza n'afọ n'akụkụ aka nri, nke a bụ n'ihi mgbanwe ndị nwere ike ime na nhazi imeju n'ihi mmụba nke enzymes ya.
• adịghị ike izugbeOnye nwere enzymes imeju dị elu nwere ike ịnwe ike ọgwụgwụ na adịghị ike n'ozuzu ya, n'ihi mbelata nke imeju imeju ịrụ ọrụ ya nke ọma.
• ntụpọ ma ọ bụ akara na akpụkpọ ahụntụpọ ma ọ bụ akara dị iche iche nwere ike ịpụta n'akpụkpọ ahụ n'ihi mmụba nke enzymes imeju na-emetụta ahụ.
• Ọgbụgbọ na vomitingEnzyme imeju dị elu nwere ike iso onye na-enwe ọgbụgbọ na ọgbụgbọ mgbe niile, ọ pụkwara inwe mmetụta nke enweghị agụụ.
• stoolA na-achọpụta na enwere mgbanwe na agba nke stool na-acha odo odo n'ihi ọgba aghara nke usoro metabolism na ahụ.
• mmamịrị gbara ọchịchịrịMmamịrị nwere ike ịgbanwe gaa na agba gbara ọchịchịrị karịa ka ọ dị na mbụ, n'ihi mgbanwe na metabolism nke imeju.
• akpụkpọ itchingỤfọdụ ndị nwere enzymes imeju dị elu na-enweta nnukwu itching anụ ahụ, ikekwe n'ihi mgbanwe na ọrụ imeju.
• Nsogbu itule nri digestiveỤfọdụ ndị nwere enzymes imeju dị elu na-enwe nsogbu na nguzozi mgbari nri, dị ka ụbara gas nke eriri afọ na ọnya afọ.

• Cheta na mgbaàmà ndị a nwere ike ịdịgasị iche site na mmadụ gaa na onye ọzọ, na e kwesịghị iwere ya dị ka ihe akaebe doro anya nke enzymes imeju dị elu.

Ị nwekwara ike ịgbaso ndụmọdụ ụfọdụ iji gbochie enzymes imeju dị elu, dịka:

• Zere ịṅụbiga mmanya ókè.
• Rie nri dị mma na nke dabara adaba.
• Na-emega ahụ mgbe niile.
• Zere nrụgide na nchekasị uche.
• Nọgide na-enwe ahụ ike ma ghara ibu ibu.

Mgbaàmà nke nnukwu enzymes imeju na ụmụ nwanyị dị ime

• Enzyme imeju na-ebuli elu n'oge ime ime bụ nsogbu dị ụkọ, yana ihe na-ebute site na 0.

• Nnukwu itching: Ọ bụ otu n'ime ihe mgbaàmà kachasị ama nke nwere ike ịpụta na enzymes imeju dị elu mgbe ị dị ime.
  Ị nwere ike inwe mmetụta siri ike na ahụ gị na-enweghị ihe ọkụ ọkụ, na itching a nwere ike ịdị n'ọtụtụ ebe na ahụ.
• Bile dị elu: Enzyme imeju dị elu nwere ike ibute ọnụọgụ bile na ahụ gị.
  Ị nwere ike ịchọpụta na akpụkpọ ahụ na anya na-egbuke egbuke karịa ka ọ dị, nke a nwere ike ịbụ ihe mgbaàmà nke enzymes imeju dị elu.
• Enzyme imeju na-ebuli elu: Enwere ike ịhụ enzymes imeju dị elu na nsonaazụ nke nyocha ọbara emere n'oge ime ime.
  Dọkịta na-arụ ọrụ n'inyocha pasent nke enzymes ndị a dị n'ọbara iji chọpụta ókè ọ dị elu na nyocha ziri ezi.

Biko mara na mgbaàmà ndị a nwere ike ịbụ ihe nwere ike igosi nsogbu nke imeju, ma nwee ike jikọta ya na ihe ndị ọzọ na-emetụtaghị afọ ime.
Ọ dị mkpa ịkpọtụrụ dọkịta iji mee nchọpụta dị mkpa ma nweta nlekọta kwesịrị ekwesị.

Ihe na-akpata mmụba nke enzymes imeju

Ọkwa enzyme imeju dị elu bụ ihe a na-ahụkarị nke nwere ike ime na ndị mmadụ n'oge dị iche iche nke ndụ ha.
A na-achọpụta nsogbu a site n'ime nyocha ọbara ezubere iji nyochaa enzymes imeju.
Ọ bụrụ na ọkwa nke enzymes dị elu karịa oke nkịtị, nke a nwere ike igosi nsogbu ahụike nke imeju.
N'isiokwu a, anyị ga-eleba anya n'ụfọdụ n'ime ihe na-ebute ọkwa enzyme imeju dị elu:

• Ịba ọcha n'anya (ọrịa ịba ọcha n'anya nke malitere ịrịa): Ọ na-ebute mbufụt nke imeju site na nje na-ebute site na ahụ, dị ka nje ịba ọcha n'anya A, nje ịba ọcha n'anya B, na nje ịba ọcha n'anya C.
  Nke a mbufụt na-eduga ná mmebi nke imeju mkpụrụ ndụ na elu etoju nke imeju enzymes.
• Cirrhosis: Cirrhosis nwere ike ime n'ihi ọrịa imeju na-adịte aka, dị ka ịba ọcha n'anya na-adịghị ala ala, ịṅụbiga mmanya ókè, na ụkọ nri.
  Cirrhosis na-eduga na dochie anụ ahụ dị mma na anụ ahụ, nke na-emetụta ọrụ imeju ma na-ebute ọkwa dị elu nke enzymes ya.
• Iji ọgwụ eme ihe: Enwere ụfọdụ ọgwụ nwere ike ime ka ọkwa enzyme imeju bilie, dị ka ụfọdụ ọgwụ mgbu, ọgwụ ndị na-abụghị steroidal anti-inflammatory, na ụfọdụ ọgwụ ọbara mgbali elu.
  Ị nwere ike ịgakwuru dọkịta gị tupu ị were nke ọ bụla n'ime ọgwụ ndị a ka imeju gị dị mma.
• Nsogbu na-alụso ọrịa ọgụ: N'ihe gbasara ọrịa mgbochi ọrịa, usoro ahụ ji alụso ọrịa ọgụ nwere ike ịmalite ịwakpo mkpụrụ ndụ ahụ dị mma, gụnyere mkpụrụ ndụ imeju.
  Mwakpo ndị a na-alụso ọrịa ọgụ nwere ike ibute mmebi imeju na mmepụta nke enzymes imeju.
• Abụba dị n'imeju: Otu n'ime ihe na-ebutekarị ọkwa enzyme imeju imeju bụ mkpokọta abụba n'ime sel imeju.
  Nke a nwere ike ime n'ihi iri oke abụba na nri, ma ọ bụ n'ihi nsogbu metabolic na ahụ.
• Ọbara mgbali elu Portal: A na-akpọ ọnọdụ a hepatocellular carcinoma, ụdị ọrịa kansa imeju na-adịghị ahụkebe nke na-eduga na nrụgide dị elu na veins imeju.
  Nchegbu a nwere ike ime ka ọkwa enzyme imeju na-ebili.

Kedu mgbe enzymes imeju na-alaghachi na nkịtị?

• Enzyme imeju dị elu bụ nsogbu ahụike nke chọrọ nleba anya na nlebara anya.

• Ọ na-ewekarị izu 2 ruo 4 maka enzymes imeju iji gbakee:
  • N'ọtụtụ ọnọdụ, enzymes imeju gị ga-alaghachi n'ọkwa nkịtị n'oge a.
  • A na-atụ aro ka dọkịta mee nyocha ọzọ na nyocha ọbara iji hụ na enzymes imeju alaghachila na nkịtị.
• Ihe ndị na-emetụta ọsọ nke mgbake nke enzymes imeju na nkịtị:
  • Ụdị na ịdị njọ nke ọnọdụ ahụike kpatara mmụba nke enzymes imeju.
  • Ụdị na dose nke ọgwụgwọ nke dọkịta nyere ya.
  • Na-ebi ndụ dị mma, gụnyere ịzere ihe ọṅụṅụ na-aba n'anya na nri ndị nwere abụba.
• Nleba anya ahụike mgbe niile:
  • A na-atụ aro ka ị gaa na dọkịta mgbe niile iji lelee ahụike imeju ma weghachite enzymes ya.
  • A na-akpali onye ọrịa ahụ ka ọ mee nyocha ọbara nke oge, ka dọkịta wee nwee ike nyochaa mmelite nke ọnọdụ imeju.
• Nkwekọrịta ọgwụgwọ:
  • Onye ọrịa ahụ ga-agbaso usoro ọgwụgwọ dọkịta nyere ya n'ụzọ ziri ezi yana maka oge a kapịrị ọnụ.
  • Enwere ike ijikọta ọgwụgwọ ọgwụ na ụzọ ndụ na mgbanwe nri iji mee ka usoro iweghachi enzymes imeju dị ngwa ngwa.
• Ndụmọdụ ahụike ọkachamara:
  • Ọ bụrụ na enzymes imeju na-aga n'ihu na-ebili mgbe ogologo oge gasịrị, onye ọrịa kwesịrị ịkpọtụrụ ọkachamara imeju.
  • Enwere ike ịgwa onye ọrịa ka ọ gaa nyocha na nyocha ọzọ iji chọpụta ihe kpatara enzymes imeju na-adịgide adịgide

Enwere ike ịgwọ enzymes imeju dị elu?

• Nchọpụta mmalite na ọgwụgwọ kwesịrị ekwesị:
  Ọ dị mkpa ka a na-enyocha enzymes imeju oge niile maka nchọpụta mmalite nke elu ọ bụla nwere ike ime.
  Ọ bụrụ na achọpụtara mmụba nke nsonaazụ ule, a ga-akpọtụrụ dọkịta iji chọpụta ihe kpatara ya wee malite ọgwụgwọ kwesịrị ekwesị.
  Cheta na nchọpụta mbụ na-abawanye ohere mgbake.
• Ịgwọ ihe kpatara ya:
  Ọ bụrụ na achọpụtara otu ihe kpatara mmụba nke enzymes imeju, dị ka ịba ọcha n'anya ma ọ bụ ọrịa imeju na-adịghị egbu egbu, a ga-agwọrịrị ọnọdụ ndị a nke ọma.
  Ọgwụgwọ nwere ike ịgụnye mgbanwe ndụ dịka nri kwesịrị ekwesị na mmega ahụ mgbe niile.
• nri siri ike:
  Ekwesịrị ịgbaso nri dị mma, nke ziri ezi iji kwado ahụike imeju ma belata nrụgide na ya.
  Enwere ụfọdụ nri nwere ike itinye na nri iji mee ka imeju dị mma dịka mkpụrụ osisi na akwụkwọ nri ọhụrụ, azụ nwere abụba na ọka zuru oke.
  I kwesịkwara izere iri nri e ghere eghe, abụba juru eju na shuga karịrị akarị.
• Ịgba egwuregwu:
  Mmega ahụ mgbe niile nwere ike inye aka kwalite imeju dị mma ma belata ohere nke imeju imeju dị elu.
  Mmega ahụ kwesịrị ekwesị nwere ike ịgụnye ịga ije, ịgba ígwè ma ọ bụ igwu mmiri.
  Ọ dị mkpa ịkpọtụrụ dọkịta gị tupu ịmalite mmemme mmega ahụ ọhụrụ ọ bụla.
• Zere nsị:
  Zere ijikwa ihe ndị na-egbu egbu ma ọ bụ nsị nke nwere ike ibute mmebi imeju yana ibuli enzymes imeju.
  E kwesịghị iji ihe na-akpasu iwe ma ọ bụ na-emerụ emerụ ma na-echekwa gburugburu ebe obibi dị ọcha na ahụike.
• Zere mmanya na-aba n'anya:
  Zere ịṅụ mmanya na-aba n'anya n'ụdị ọ bụla n'ihi na ọ nwere ike imebi imeju ma bulie enzymes ya.
  Ịhapụ mmanya na-aba n'anya ga-abụ nke zuru oke iji hụ na mgbake imeju.
• Nsochi oge:
  Na-eme nyocha imeju imeju mgbe niile wee gaa n'ihu na-enyocha ahụike imeju gị.
  Ọ dị mkpa ịlele ọkwa mgbe niile iji hụ na ha kwụsiri ike nakwa na ọ dịghị elu ọzọ ga-eme.

Oke iwe iwe imeju kpatara site n'ịṅụ mmanya na-aba n'anya

• Ịba ọcha n'anya bụ ajọ ọrịa imeju kpatara oke mmanya na-aba n'anya.

• Nke a bụ ụfọdụ ihe dị mkpa i kwesịrị ịma gbasara ịba ọcha n'anya nke mmanya:

• Mgbaàmà nke ịba ọcha n'anya mmanya:
  • Yellowing akpụkpọ na anya.
  • Erighị ihe na-edozi ahụ na mbelata ibu.
  • Ọzịza afọ n'ihi nchịkọta mmiri.
  • Ọgbaghara nke omume na itinye uche.
  • Ọbara mgbali elu na obi mgbawa ngwa ngwa.
• Ihe ize ndụ:
  • Ọnụ ọgụgụ dị ukwuu nke ịṅụ mmanya na-aba n'anya.
  • Na-aṅụ mmanya na-aba n'anya ugboro ugboro na ogologo oge.
  • Inwe akụkọ ihe mere eme ezinụlọ nke nsogbu imeju.
  • Ọnụnọ nke nsogbu ahụike ndị ọzọ dị ka oke ibu na nsogbu mgbochi.
• Nchọpụta nchọpụta:
  • Nyocha ahụike na akụkọ ahụike.
  • Nyocha ọbara iji lelee ọrụ imeju ma chọpụta ihe mgbaàmà nke mbufụt.
  • Nyocha CT ma ọ bụ MRI iji chọpụta nha na ọnọdụ imeju.
  • Hepatoscopy, ma ọ bụ were nlele imeju maka nyocha ụlọ nyocha.
• Ọgwụgwọ maka ịba ọcha n'anya mmanya:
  • Kwụsị ịṅụ ihe ọṅụṅụ na-aba n'anya.
  • Nri nri kwesịrị ekwesị na iri nri bara ụba na vitamin na mineral.
  • Iji ọgwụ ndị e depụtara mee ka ọrụ imeju dịkwuo mma.
  • Psychotherapy na mmekọrịta mmadụ na ibe ya iji nyere aka imeri ahụ riri ahụ.
• Nsogbu nwere ike ime:
  • Mmebi imeju na-adịgide adịgide na cirrhosis.
  • Imeju ọdịda na mkpa maka imeju transplant.
  • Mmụba ihe ize ndụ nke ọrịa kansa imeju.